Een documentaire die we allebei met veel aandacht en plezier gezien hebben is Tina, over Tina Turner. De film werd opnieuw gestreamed naar aanleiding van haar overlijden, maar is nu dus weer nergens terug te vinden. De biopic over haar leven, What’s Love Got To Do With It?, is nu wel te zien bij Disney+. Dus dat is misschien nog een idee. Maar in de documentaire spreek Tina echt zelf en dat is veel interessanter, natuurlijk.

Turbulent leven

Anna Mae Bullock is een jong meisje dat opgroeit in een gebroken gezin. Haar moeder verlaat het gezin. Later komt ze wel weer in contact met haar moeder, maar dat gegeven vormt haar wel. Snel blijkt dat Anna Mae een prachtige en unieke stem heeft en ze komt als zangeres (met nieuwe naam: Tina) bij een band met Ike Turner. Ike ziet haar wel zitten en de twee starten een gezin. Tina ontfermt zich ook over zijn andere kinderen die niet van haar zijn (want ze gunt kinderen blijkbaar een moeder). Ike is geen makkelijke man en ook geen makkelijke bandleider. Tina wordt door hem mishandeld en besluit op een dag dat het genoeg is. Ze verlaat hem en scheidt van hem. Maar ze besluit ook om keihard terug te komen als artieste. We weten dat dat goed gelukt is, maar ook dat dat niet vanzelfsprekend was.

Zoals altijd moet je het ook weer in het tijdsbeeld zien: een gescheiden vrouw met kinderen had het al niet makkelijk in de jaren 60. Dat het Tina Turner toch lukte om sterker uit die situatie te komen is prachtig, maar nog mooier is dat ze zich ook uitsprak over de redenen dat ze scheidde van een partner die haar mishandelde. Uit de documentaire blijkt ook dat ze van veel vrouwen te horen kreeg dat haar verhaal hen geholpen had om ook uit een rot-relatie te stappen. Waar de biopic ophoudt, gaat de documentaire verder: Tina vindt opnieuw de liefde en haar succes als solo-artiest is groter dan toen ze bij de band zat. Maar ze verliest ook haar zonen. En toch straalt ze, als ze haar verhaal verteld.

Tina Turner als rolmodel

Tina was een rolmodel, ook als je geen fan van haar bent. Haar muziek was overal, dus ik weet zeker dat je wel een paar nummers herkent. Maar als je geen ‘fan’ bent is de kans groot dat alles wat in de documentaire verteld wordt compleet nieuw is voor je. Dus dat is een goede reden om de film te zien. Want haar leven en haar instelling, hoe hard ze werkte: dat is allemaal reuze inspirerend.

Ik ben zelf geen die-hard fan van de harde kern. Toch zijn veel van haar songs onderdeel van de soundtrack van mijn tienertijd, studententijd en zelfs van een deel van mijn volwassen leven. In de jaren 80 was Tina Turner net ouder dan mijn moeder en dat vond ik wel erg grappig. Want ze stond daar mooi wel in een leren jackje en een mini-jurkje vrolijk te dansen voor een groot publiek of in een videoclip. De realisatie dat ze tot de generatie van mijn ouders behoorde was gewoon een inzicht dat ook ouders blijkbaar ‘hip and with it’ konden zijn. En ja: mijn moeder droeg dan wel geen mini-jurkjes, maar een leren jasje had ze altijd wel in haar garderobe hangen.

Positiviteit vs negativiteit

Wat het meest blijft hangen na het zien van deze documenntaire is dat er een positief gevoel blijft hangen. Ook al komt er veel naars voorbij, Tina richt zich op de strijd en de overwinningen van alle obstakels. De interviews met haar zijn ontzettend leuk om te zien, omdat ze continue lijkt te glimlachen en steeds op het punt staat om in lachen uit te barsten. Nergens krijg je het gevoel dat ze zichzelf slachtoffer voelt. Toch is ze heel duidelijk over de nare dingen die haar zijn overkomen.

Wat ik zelf toch altijd weer indrukwekkend vind zijn live optredens, die vaak in een documentaire over muzikanten en artiesten worden getoond. Daar zie je haar dan staan: op een podium, moeiteloos zuiver zingen, terwijl ze op hakken heen en weer danst. Het zweet staat op haar voorhoofd, je ziet dat het niet zo moeiteloos is als zij doet lijken. En toch geloof je dat ze een onuitputtelijke energie heeft. Heerlijk om te zien en toch jammer dat ik haar dus nooit live heb zien optreden. Maar gelukkig hebben we de tv beelden nog.

Ook interessant om te kijken: Respect, een film over het leven van Aretha Franklin.