Er is een in Nederland vrij onbekende serie die voor mij en mijn gozer echt een klassieker is: Quantum Leap. Het verhaal over een tijdreiziger die de kans krijgt om dingen in het verleden recht te zetten was spannend. Maar het was vooral de filosofische kant en de maatschappelijke kritiek die het ‘m echt deed. Dat de twee hoofdrollen door fantastische acteurs werden ingevuld was natuurlijk een extra bonus. En net als Star Trek sprak er vooral zoveel hoop uit, dat de toekomst echt beter zou zijn. En nu is de serie gedeeltelijk terug te vinden op een streaming service, in Nederland.

Sam Beckett, tijdreiziger

Tijdreizen is een complexe manier om verhalen te vertellen, want je moet een logica begrijpen en geloven. Dat heet ‘suspension of disbelief’, even net doen alsof het kan en je ongeloof aan de kant zetten. In Quantum Leap moet je even aannemen dat Sam, een geleerde dokter, een machine heeft gebouwd die zijn ‘brein’ of ‘geest’ door de tijd stuurt en in het lichaam zet van iemand in het verleden. Om het iets makkelijker te maken: het moet wel iemand zijn die tijdens zijn eigen leven leefde. Dat is meer om te vooromen dat Sam ineens in de oertijd terecht komt. Er zit ook een mystiek tintje aan, want Sam kan pas weer verder reizen als hij een fout heeft hersteld voor de persoon waar hij in terecht is gekomen.

Nederlanders, die liever geloven in sprookjes als ‘Boer zoek vrouw’ (wat eerder ‘industriele agrariër of veehouder zoekt co-CEO/Executive Assistant’ mag heten), vinden dit soort verhalen veel te lastig. Denk ik. Proof me wrong. Maar als je verder kijkt, dan zie je de verhalen die ónder de verhalen verteld worden. Er is een aflevering die wel dicht bij Boer zoekt Vrouw komt, waarin Sam in een veearts ‘springt’ die het hart van een rijke boerendochter wil winnen. Maar terwijl Sam zich inzet om te bewijzen dat hij een goede boer kan zijn, helpt hij een jongen die Buddy heet aan een leuk liedje. Okay, dat is niet zo’n enorm filosofisch probleem…

Tragedie en komedie in Quantum Leap

Maar de aflevering waarin Sam na zijn ‘leap’ een amerikaanse diner binnenloopt en er eigenlijk meteen weer wordt uitgezet is wel een harde binnenkomer. Want Sam kijkt dan in een spiegel. Dat is de manier waarop hij ziet in wiens leven hij is gestapt. En hij ziet in de spiegel een oudere zwarte man uit de jaren 50 van de vorige eeuw. Deze man mocht in het zuiden niet in eenzelfde eetgelegenheid zitten als witte mensen. Nou. Dat is raar. Maar racisme in de VS is raar. Het pijnlijke is dat de aflevering nog steeds relevant aanvoelt. Dus niet alleen 75 jaar na die ‘leap’, maar ook meer dan 30 jaar na die aflevering. Sterker nog, de afkeer die Sam en zijn team hebben tegenover racisme voelt alsof we stappen achteruit hebben gedaan in de tussentijd.

Gelukkig zijn er ook luchtigere afleveringen, zoals ‘Catch a Falling Star’. Sam springt daarin in een acteur bij een theater groep die de musical Man from La Mancha op de planken zet. Zijn oude pianolerares is daar ook bij betrokken. Sam had een beetje een crush op haar toen hij jong was, maar nu is hij ouder… en hij zit in het lichaam van haar vriend. Oh boy. Mooi is dat de acteur die Sam speelt, Scott Bakula, ook een goede zanger is en dus heerlijk los mag gaan op een musical nummer. Ohja, en Sam probeert natuurlijk wel een ‘perfect gentleman’ te zijn.

Drama of science fiction?

De basis van het plot van de tv serie Quantum Leap is puur science fiction. Maar de verhalen die per aflevering worden verteld zijn zeker meer drama. Het is knap dat je in 45 minuten je inleeft in de losse verhalen en personages die je maar één keer ziet. Het werkt, omdat Sam en zijn compagnon Al de ankers zijn die je iedere aflevering ziet. Sam, met zijn grote gevoel voor rechtvaardigheid. Al, met zijn pragmatische instelling en zijn … sigaar. Hoe langer je de serie volgt, hoe meer je hoopt dat de volgende sprong de sprong naar Sams eigen tijd is. Je hoopt dat hij ooit weer thuis komt.

Recent is er een vervolg op deze serie. Quantum Leap uit 2022/2023 heeft het verhaal opgepakt aan het einde van de oude serie. Ik denk dat SkyShowtime, die nu de oude serie streamt, misschien overweegt om die nieuwe serie ook in Nederland te streamen. Leuk is wel dat ze tegelijk ook Star Trek: Enterprise in hun pakket hebben. Daarin speelt Scott Bakula de kapitein van de eerste Enterprise en dat doet hij toch best wel goed. En ik hoop dat science fiction in Nederland nou eens eindelijk het publiek vindt waar het recht op heeft. Begin maar eens met Quantum Leap.