Er is een stroming in het science fiction genre dat ‘alternatieve geschiedenis’ wordt genoemd. Het draait dan om de vraag ‘Maar wat als het anders was gelopen?’. Typisch een vraag waar je alleen maar een fictief antwoord op kan geven. In The Man in the High Castle (gebaseerd op een boek van Philip K. Dick) is de vraag “Maar wat als de geallieerden de oorlog niet hadden gewonnen?”. Had het rijk van de Axis dan de wereld overgenomen en wat zou die ideologie betekend hebben voor de wereld? Hoe anders zou alles er uit zien? Nou, deze tv serie geeft een aardige indruk.

Actueel en herkenbaar

Het boek waarop de serie is gebaseerd werd in 1962 gepubliceerd, nog heel dicht bij de afloop van de Tweede Wereldoorlog. Deze serie werd in 2015 gemaakt en voelt toch ontzettend actueel, terwijl het bronmateriaal zo oud is. The Man in the High Castle is gefilmd in uitgwaste kleuren, heel somber en donker, wat bijdraagt aan de sfeer die in die wereld te voelen is. Er is een totalitarisch regime die in de Verenigde Staten groepen onderdrukt en andere groepen een comfortabel leventje geeft. We volgen een familie van een hooggeplaatste militair, die fijn woont in een groot huis, met kinderen en bediendes. John Smith en zijn vrouw zijn het ideaalplaatje van het grote rijk, in ieder geval aan de buitenkant.

Aan de andere kant is er een jonge vrouw, Juliana, die zeker in een minder fortuinlijke positie zit. Zij probeert zo goed mogelijk haar leven te leiden. Maar dan komt ze toevallig een mysterieuze film tegen die ze niet goed kan plaatsen. De beelden tonen een land, de Verenigde Staten, waar het lijkt alsof de geallieerden de oorlog hebben gewonnen. Via een omweg komt Juliana in contact met het verzet, die veel interesse hebben in deze film. Het zaadje is geplant dat hun realiteit misschien niet de ‘juiste’ is.

Verzet tegen regime

Er zijn meer facties: er is het regime, het verzet, de Japanse bezetter in een ander deel van de VS, een groepering die opkomt voor de rechten van zwarte amerikanen. En natuurlijk zijn er veel andere groepen die tegen hun onderdrukking vechten. Daaronder spelen ook de politieke spelletjes binnen het regime. Wie mag de leider opvolgen? Krijgt de VS meer eigen zeggenschap zonder voortdurend aan de leiband van de Duitse overheerser te lopen? En hoe zitten de voormalige bondgenoten met elkaar in de knoop?

The Man in the High Castle geeft ook je de ruimte om te zien dat niet alles zwart/wit is. Ja, je ziet duidelijke misstanden en de mensen die daar verantwoordelijk voor zijn. Maar je ziet ook dat sommige personages langzaam tot inzicht komen dat er dingen kunnen veranderen. Zo heeft John een zoon die door zijn aangeboren ziekte op een lijst komt waardoor zijn leven in gevaar is. John heeft deze regels altijd logisch gevonden: mensen die niet gezond zijn en niet kunnen bijdragen aan het grote rijk moeten worden geëlimineerd. Maar als het zijn eigen, fantastische, zoon betreft, wordt het toch een ander verhaal.

Het kwaad wint als goede mensen niets doen

Begrijp me goed: de serie is niet perfect, maar is zeker ook gewoon een spannende serie over geluk, kansen en ‘wat als …’. Maar ergens voel ik ook dan de serie je laat zien dat alles wat je als ‘gewoon’ aanneemt, zeker niet gewoon is. Dat we net zo makkelijk in een heel andere wereld hadden kunnen leven. En als je goed om je heen kijkt, zie je dan die andere wereld veel dichter bij is dan je misschien denkt. Hoe makkelijk het is om niets te doen, terwijl jouw acties juist het verschil kunnen maken.

Maar het verhaal is op zichzelf al intrigerend genoeg, met veel verschillende personages die elk een ander facet van het verhaal vertellen. Je hoeft er niet lang over te filosoferen. Dat sommige personages in de loop van de serie veranderen of juist hele domme beslissingen nemen maakt het alleen maar geloofwaardiger. Want niemand is perfect, en de wereld ook niet.